Scheiden en autisme
Geplaatst op 10-04-2020
In ons werk als mediator begeleiden wij dagelijks mensen die hun scheiding in onderling overleg willen regelen zonder tussenkomst van de rechter. Hierdoor hebben zij zelf de uitkomst in handen en ze veel tijd, geld, spanning en frustratie besparen. Met regelmaat spreken wij stellen waarbij één van hen autisme heeft en/of één van hun kinderen is gediagnosticeerd met ASS. Stellen waarbij één van de partners autisme heeft gaan vaak uit elkaar omdat ze geen verbinding ervaren en de communicatie compleet is vastgelopen. Het begrip voor elkaar is verdwenen en beiden voelen zich niet gezien of gehoord.
Voor mij is dit zo herkenbaar. Ik schreef eerder al dat mijn persoonlijke ervaring met scheiding absoluut heeft bijgedragen aan mijn keuze om mediator en scheidingsdeskundige te worden en dat het mijn missie is om ouders te helpen hun scheiding goed te regelen omdat ik er van overtuigd ben dat goed scheiden écht kan.
De vader van mijn kinderen, Theo, had autisme. Ik schrijf had omdat hij helaas niet meer in leven is. In het jaar 2001 ontmoette ik Theo. In het jaar 2005 trouwde we en in 2006 werd onze oudste zoon geboren en in 2008 kregen we nog een zoon. In 2012 gingen we uit elkaar. Ik voelde me eenzaam en alleen, niet gezien en niet gehoord. Theo begreep daar niets van; “Hoe kan je nou eenzaam zijn” vroeg hij zich dan hardop af. “Je hebt mij toch en de kinderen en ik zie en hoor je echt wel!” Later probeerde ik het op een andere manier duidelijk maken. Ik vertelde hem dat ik niet gelukkig was. Ook dat begreep hij niet. We hebben een eigen huis, allebei een baan, 2 gezonde kinderen en we gaan 2 keer per jaar op vakantie. Dat is toch geluk? Als Theo dat zei voelde ik een alleen maar groter wordende kloof tussen ons ontstaan. Ik begreep wat hij bedoelde, ik begreep wat hij zei, maar ik wilde zó graag iets anders horen.
In 2008 gingen we in relatietherapie. Dat hebben we 3 jaar volgehouden. Voor ons allebei was het een worsteling. We wilden elkaar begrijpen, we wilden elkaar doorvoelen maar hoe hard we ook werkten we begrepen elkaar niet. We liepen er op stuk. Eind 2011 liet Theo zich onderzoeken op autisme en begin 2012 kwam de uitslag: Theo had Asperger. Een vorm van autisme. Enerzijds voelde het als een opluchting; alle puzzelstukjes vielen op zijn plek. Anderzijds vond ik de diagnose vreselijk en mijn wereld stortte in. Die diagnose maakte duidelijk wat ik nooit had willen horen… dit zou nooit meer veranderen. Er zou nooit een moment komen dat wij elkaar zouden gaan begrijpen. De diagnose nam mijn laatste stukje hoop weg.
Een paar maanden na de diagnose vertelde ik Theo dat ik wilde scheiden. Nu ik het zo terug aan het lezen ben denk ik; Ik wilde helemaal niet scheiden. Maar getrouwd blijven dat kon ook niet langer. Het liefst wilde ik getrouwd blijven en weer in verbinding komen met de vader van mijn kinderen. Maar diep in mijn hart wist ik dat het niet kon. We maakten elkaar stuk.
De scheidingsperiode was vreselijk. Ik raakte psychisch in de knoop door mijn schuldgevoel en Theo raakte compleet overprikkeld. Door alle stress en alle veranderingen trok Theo zich terug in de hoop wat rust te vinden. Als er te veel een beroep op hem werd gedaan werd hij woedend vanuit machteloosheid. Ook hij voelde zich niet gezien en niet gehoord. Elke poging die ik deed om contact te maken leek door Theo genegeerd te worden. Waardoor ik me wéér afgewezen voelde. Mijn frustratie nam toe en ik overspoelde Theo met vragen en redenen voor de scheiding in de hoop en de verwachting dat hij vast wel zou veranderen als hij mij begreep. Hoe meer ik een beroep deed op Theo hoe meer hij zich terug trok en het vacuüm compleet was.
Mensen met autisme hebben een andere informatieverwerking. Informatie die binnenkomt wordt traag verwerkt. Daarnaast zijn mensen met autisme snel overprikkeld en daardoor ook (zeer) stressgevoelig. Veel mensen met autisme trekken zich dan ook terug of gaan een bezigheid doen om via een hyperfocus (tunnelvisie) tot rust te komen. De combinatie van stress en veel informatieverwerking zorgt ervoor dat zij vertragen en ‘uit de verbinding gaan’
Het is heel begrijpelijk dat de scheiding voor Theo dusdanig veel stress opleverde dat hij ‘uit verbinding ging’ en in een overlevingsmodus terecht komt. Ik kon wel denken dat ik alles duidelijk had uitgelegd maar door die overload aan informatie bleef er maar weinig ‘hangen’ waardoor er veel onrust en onduidelijkheid was.
Er wordt nogal eens gezegd dat mensen met autisme geen gevoel hebben. Nou, ik kan je uit de droom helpen; dit is zeker niet het geval. Mensen met autisme hebben wel degelijk gevoel. Het is de verwerking van de informatie en de stress die het gevoel verbergt. Ik heb het weleens vergeleken met een giraf; door de lange nek duurt het wat langer voor hij van zijn hoofd bij zijn hart is maar een hart heeft hij zeker wel.
Wat kan een mediator en scheidingsdeskundige betekenen?
Iemand met autisme heeft rust en duidelijkheid nodig. Een rustige mediator die duidelijke taken in korte zinnen geeft. Een mediator die rust uitstraalt en de vragen eenvoudig houdt. Hierdoor verloopt het proces soepel voor beide partijen en hierdoor blijft de overprikkeling beperkt. Tegelijkertijd zal de mediator ook rekening houden met de andere partij, die mogelijk wel behoefte heeft aan informatie en uitleg. Het is belangrijk dat beide partijen gelijkwaardig aan bod komen en zich beide gehoord en gezien voelen. Een mediator die flexibel en duidelijk is, het tempo weet af te stemmen en tegelijkertijd een duidelijke planning en opdrachten geeft verdienen de voorkeur.
Daarnaast is het een belangrijke voorwaarde dat de mediator kennis van en ervaring met autisme heeft en oprecht betrokken is bij degene die hij/ zij begeleidt.
Onze werkwijze?
Wij werken met een duidelijk stappenplan en met een kort overzichtelijk gespreksverslag. Dit helpt om in je eigen tempo het proces te volgen en het later nog eens na te kijken op een moment dat bij jou past. Wij kiezen ervoor om het inhoudelijk praktisch en kort te houden.
Wel zijn wij extra alert op onderliggende gevoelens. Zeker ook bij de partner van iemand met autisme. Ik weet als geen ander hoe belangrijk het is dat deze emoties aandacht verdienen. Als de emoties weggestopt worden dan krijg je daar vroeg of laat last van en dan is de kans groot dat het tussen jullie in komt te staan. En dat is voor niemand goed.
Heb je een vraag? Bel of mail gerust. Wij helpen jullie graag!
info@christelijkemediator.nl
06 58869008
Ik wil een gratis gesprek