Het geheim van de liefde stap voor stap ontdekken
Geplaatst op 24-02-2022
Duizenden kibbelende stellen kwamen in de praktijk van psycholoog Sue Johnson. Sue onderzocht wat er gebeurde en bedacht een vorm van therapie: EFT. EFT staat met stip op nummer 1 als het gaat om de snelst groeiende vorm van relatietherapie in Nederland.
Zij is tenger en temperamentvol, haar man lang, charmant en zwijgzaam. Samen vormen Anna en Maarten een leuk stel: dertigers, bijna 10 jaar getrouwd, beide een goede baan, 2 lieve kinderen en hun beide ouders leven nog. Wat doen deze twee jonge mensen, die zichtbaar van elkaar houden, in de spreekkamer van een relatietherapeut?
De therapeut observeert Maarten, die "buitengewone interesse lijkt te hebben voor het kleed wat op de grond ligt”, terwijl Anna met samengeknepen lippen, naar haar man wijst en sist: "Hij is het probleem. Hij daar. Hij zwijgt altijd en ik word er gek van! Dat zwijgen maakt me zo boos. Ik ben de enige die de kar van onze relatie trekt. Overal sta ik alleen voor”. Ken slaakt een diepe zucht en staart naar de tafelpoot.
Het zou één van de scènes kunnen zijn uit het boek 'Houd me vast. Zeven gesprekken voor een hechte(re) en veilige relatie' (2009), waarvan in Nederland meer dan 100.000 exemplaren zijn verkocht. In dit boek schrijft Johnson over de relatietherapie die zij ontwikkelde: EFT, oftewel Emotionally Focused Therapy. Haar aanpak krijgt in Nederland in alsmaar toenemende mate navolging. Wat verklaart de populariteit van deze therapie?
Wellicht ligt de oorzaak ten delen in de microscopische nauwkeurigheid waarmee Johnson de verbale en fysieke reacties van ongelukkige geliefden observeert en analyseert. Ze zag duizenden ruziënde stellen: jonge paren, maar ook oudere koppels die elkaar in de loop van de jaren bewust of onbewust hebben verwondt. Mannen en vrouwen die zich terugtrekken, de verbinding kwijt raken, er niet voor elkaar zijn op cruciale momenten of elkaar bedriegen door vreemd te gaan. Duizenden zeer diverse mensen, met allen hun persoonlijke conflicten waarin toch opvallend vaak dezelfde, blijkbaar universele patronen zijn te herkennen.
Johnson noemt die patronen 'dansen'; een herkenbare metafoor. Liefdevolle partners die er voor elkaar zijn, elkaar steunen en opvangen, zijn als ervaren tangodansers: samen één, prachtig om naar te kijken. Maar koppels als Anna en Maarten dansen een veel minder aantrekkelijke dan: 'de protest-polka': zij zitten in 'een patroon van achtervolging en protest' gevangen.
De Anna's bekritiseren hun man, oefenen druk op hem uit, zoeken verbinding en uiten hun ongenoegen als het hen niet lukt die verbinding te vinden. Ze zeggen dingen als: 'Juist toen ik hem zo nodig had bleef hij afstandelijk, alsof het hem niet kon schelen. Wat ik voelde deed er niet toe, hij negeerde het gewoon'.
Tegelijkertijd voelen de Maartens zich diepongelukkig. Zij denken: 'Ik geef het op, ik kan het toch nooit goed doen, het is zinloos.' Of: 'Ik voel me een nul in onze relatie. Een loser.' Of: 'Alles en iedereen is belangrijk, de kinderen, de familie, de vrienden, ik sta helemaal onderaan. Zelfs de hond is belangrijker dan ik!'
De gewone kijker ziet twee boze, gefrustreerde mensen, die elkaar niet begrijpen en misschien helemaal niet bij elkaar passen.
Als EFT-therapeuten bekijken wij de Anna's en Maartens door ‘een andere bril, een hechtingsbril'. De hechtingstheorie die de Britse psycholoog John Bowlby ontwikkelde om de relatie tussen ouders en hun kinderen te beschrijven, is ten diepste de kern van EFT. Het is noodzakelijk dat kinderen zich veilig aan hun ouders kunnen hechten. Op die manier kunnen ze ontwikkelen tot evenwichtige persoonlijkheden. 'Veilig' betekent dat ze een emotionele en fysieke band met hun ouders ervaren. Dat ze altijd bij hun ouders terecht kunnen.
Suen Johnson heeft de beroemde hechtingstheorie vertaald naar liefdesrelaties: vanuit de overtuiging dat partners idealiter elkaars 'emotionele veilige haven' zijn, dat ze elkaars 'hechtingsbehoefte' vervullen, oftewel: dat ze zich gewaardeerd, belangrijk en geliefd voelen. Als volwassene verplaatsen we die basisbehoefte naar onze geliefde. Een veilige liefdesrelatie is een open kanaal voor emotionele oproepen over en weer." Anna en Maarten verstaan op dit moment elkaars oproepen (nog) niet, maar hebben ten diepste hetzelfde verlangen: geborgenheid en het vertrouwen en de zekerheid dat ze belangrijk zijn voor de ander. Hun belangrijkste vraag aan elkaar is: Ben je er voor mij? Kan ik op je rekenen?
Het inzicht dat de basis van liefde draait om emotionele verbinding is baanbrekend en cruciaal.
Andere vormen van relatietherapie richten zich vaak op de "ontstane scheuren"; op verandering van communicatie en gedrag. EFT gaat veel dieper. Het is zo belangrijk en tegelijkertijd waardevol om de binnenwereld van beide partners te leren kennen. Door de onderliggende behoefte aan het licht te brengen en daar woorden aan te geven. Hierdoor kan liefde en vriendschap weer opbloeien.
Ben jij benieuwd of EFT bij jullie past? Neem vooral contact met ons op.